آیا زرتشتی ها جزو اهل کتاب محسوب می شوند؟
جناب علامه عبدالعزیز ابن باز رحمه الله به این سوال پاسخ دادند :
«آنها یهود و نصاری هستند، چنانکه علمای تفسیر و دیگران گفته اند، اما مجوس – علی الاطلاق – جزو اهل کتاب نیستند، با این وجود در اخذ جزیه از آنان بمانند اهل کتاب با آنها معامله می شود؛ زیرا پیامبر صلی الله علیه وسلم از آنان جزیه گرفته، اما (نکاح) زنانشان و (خوردن) ذبایح آنها نزد ائمه اربعه و غیر آنها، بر مسلمانان حرام است، و این شبیه اجماع اهل علم است، و در حلال بودن (نکاح زنان و ذبایح آنها) قول شاذی است که نزد اهل علم به آن اهمیت داده نمی شود، و از جمله کسانی که موافق گفته ما نوشته, ابو محمد بن قدامه رحمه الله است که در کتابش “المغنی” چنین نوشته است:
(فصل : و اهل کتابی که حکمشان این بود، اهل تورات و انجیل هستند، الله تعالی می فرماید: « أَنْ تَقُولُوا إِنَّمَا أُنْزِلَ الْکِتَابُ عَلَی طَائِفَتَیْنِ مِنْ قَبْلِنَا» (انعام ۵۶). یعنی: « (ما این کتاب را نازل کردیم) تا نگویید: کتاب آسمانی تنها بر دو طایفه پیش از ما [یهود و نصاری] نازل شده بود».
اهل تورات؛ یهود و سامره هستند و اهل انجیل؛ نصاری و کسانی هستند که با اصل دینشان موافقند مانند فرنگ و ارمنی و دیگران ..
و در ادامه امام ابن قدامه می نویسد:
(فصل: و مجوس کتاب ]آسمانی[ ندارند، و ذبایح آنها و نکاح زنانشان حلال نیست، و امام احمد نیز چنین گفته و این رأی عامه ی علما است بجز ابوثور که او آنرا حلال می داند، (و چنین دلیل آورده) پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: « سُنُّوا بِهِمْ سُنَّهَ أَهْلِ الْکِتَابِ». یعنی: « درباره مجوسیان بمانند اهل‌کتاب رفتارکنید». موطأ مالک (۶۱۷) ]علامه البانی در ” إرواء الغلیل ” (۱۲۴۸) آنرا ضعیف دانسته و در کتاب ” غایه المرام ” گفته : نزد محدثین صحیح نیست [. و چونکه روایت شده که حذیفه با زن مجوسی ازدواج کرده، و از آنها جزیه گرفته می شود پس شبیه یهود و نصاری هستند.
ولی ما می گوئیم: الله متعال فرموده: «وَلَا تَنْکِحُوا الْمُشْرِکَاتِ» (بقره ۲۲۱). یعنی: « و با زنان مشرک ازدواج نکنید». و فرمود: « وَلَا تُمْسِکُوا بِعِصَمِ الْکَوَافِرِ» (ممتحنه ۱۰). یعنی: «و زنان کافر را در همسری خود نگه ندارید». و در این (حکم) نسبت به اهل کتاب رخصت داده شده است، و حکم آیات نسبت به هرکسی غیر اهل کتاب باقیست و ثابت هم نشده که مجوس کتاب (آسمانی) داشته باشد.
از امام احمد سوال شد : آیا صحیح است که علی مجوسیان را دارای کتاب (آسمانی) می دانسته؟ اوگفت: این ادعا باطل است وآن را دروغ بزرگ می‌دانم. و اگر (بالفرض) ثابت شود که آنها کتابی هم داشته اند، بر ما آشکار شد که حکم اهل کتاب جز برای این دو کتابی (یهود و نصاری) ثابت نمی شود. و اما این فرموده پیامبر صلی الله علیه وسلم : «سنوا بهم سنه أهل الکتاب» دلیلی است بر اینکه مجوسیان کتاب (آسمانی) نداشتند، و پیامبر صلی الله علیه وسلم با این فرموده تنها خواسته (بیان کند که رفتار با مجوس) در عصمت خونشان و گرفتن جزیه شبیه اهل کتاب است نه چیز دیگری..
و ثابت نشده که حذیفه با زن مجوسی ازدواج کرده باشد، و امام احمد روایت کسی که از حذیفه روایت نموده او با زن مجوسی ازدواج کرده را تضعیف کرده، و گفته : ابو وائل می گوید : حذیفه با زن یهودی ازدواج کرد، و او (یعنی ابو وائل) نسبت به راوی دیگر که روایت کرده با زن مجوسی ازدواج کرده، ثقه تر است. و ابن سیرین گفته : همسر حذیفه نصرانی بوده، و در هنگام تعارض روایات حکم یکی از آنها جز با ترجیح ثابت نمی شود، و اگر بالفرض این روایت از حذیفه ثابت شود، باز جایز نیست که به آن اجتجاج نمود، چرا که با کتاب (قرآن) و اقوال سائر علماء مخالف است.
و اما جزیه گرفتن از آنها؛ چونکه ما حکم تحریم بر خون آنها جاری کردیم، پس واجب می شود که حکم تحریم بر ذبایح و زنانشان هم جاری شود). پایان سخن امام ابن قدامه رحمه الله.
مجموع فتاوی العلامه عبد العزیز بن باز رحمه الله؛ جلد چهارم، صفحه ۲۷۶٫
منبع:vaislamah.com
